Beste mensen,
Het gebeurt steeds vaker dat ik reacties krijg op mijn serie over de Broeker middenstand, zowel per email alsook recent op straat tijdens het wandelen. Soms praat ik over wat ik aan het doen ben en dan lijkt dat zich via rooksignalen te verspreiden. Ik kreeg van de week tijdens het wandelen de vraag wanneer ik hier zou schrijven over café “De Witte Zwaan” en de werkplaats van timmerman Van Goethem, want daar had ik tijdens het wandelen toch uitvoerig over verteld. Helaas had mijn mede-wandelaar het niet kunnen vinden op mijn site.
Inmiddels had hij via een lokale site “Je bent een Langedijker als je . . . . “, waar ikzelf van verstoken ben vanwege kritische opmerkingen richting de Rode Leeuwmaffia die de site onderhoudt, aan Ineke van Goethem, dochter van de timmerman laten weten dat ik er al over had geschreven. Tussen schrijven en publiceren zit soms wel meer dan zes tot acht weken. En het goede nieuws voor Ineke van Goethem is dat het deze keer bij “De Witte Zwaan” eindigt en over twee weken weer startpunt is van deel 14.
Reacties op- en aanmerkingen op deze serie of foto’s die hier aanvullend op kunnen zijn, kunt u mailen naar; schaduwrijklangedijk@gmail.com
Op dit moment ben ik bezig met het schrijven van mijn tweede boek dat de Broekermiddenstand en de geschiedenis als uitgangspunt heeft. Net als “Aartsrivalen” zal dat onder eigen beheer worden uitgegeven. Door Corona zijn helaas de studiezalen van de diverse archieven nog steeds gesloten, zodat de uitgave dit jaar nog niet gerealiseerd zal worden, omdat ik nog veel gegevens wil natrekken. Foto’s en verhalen over de middenstand van Broek op Langedijk kunt u altijd per mail bij mij kwijt. Mondeling is ook altijd mogelijk, laat per mail maar weten en ik neem contact met u op.
Een groot deel van mijn eigen foto-archief dank ik aan de voormalig postbode en winkelier Piet Schoenmaker uit Zuid-Scharwoude die heel veel fotoboeken had met ansichtkaarten van Langedijk van Noord tot Zuid. Piet heeft me indertijd ook van veel informatie voorzien over de middenstand van Zuid-Scharwoude en ik mocht van hem veel van zijn ansichtkaarten inscannen. Veel van deze foto’s zijn ook terug te vinden in het beeldarchief van Stichting Langedijker Verleden en de foto’s die ik in deze serie gebruik uit 1967 komen bijna allemaal uit hun archief en zijn ooit in opdracht van de gemeente Langedijk gemaakt om het dorpsbeeld van voor de verkaveling te laten vastleggen.
Noord-zuid gezien, links het woonhuis van Jac. Glas waar later aan de noordzijde van het pand de Raffaisenbank in kwam.
Het pand rechts op de foto het huis waar Aagtje Koeten (weduwe Vroegop) haar boekwinkel had en later van S. Wagenaar was waar hij ook leesmappen had.
Het woonhuis rechts wat van Dirkmaat is geweest werd tussen 1 juni 1936 en 31 december 1936 bewoond door de rijksveldwachter Van den Bosch die in de nacht van 21 op 22 september 1936 de zoon van Maurits Kool, Marinus, doodschoot. Net benoorden van deze panden;
Het eerste pand links, net stukje van te zien, was eerst de manufacturenwinkel van de weduwe Huibers, daarna de naaimachinehandel van P. Veenstra en later het kantoor van zuurkoolfabriek Stennenberg, later nog het kantoor van Semeins. Daarnaast zat smid C. Koning, later Gebr. Sterringa en daarna de doe-het-zelf-winkel van Piet Gootjes, in de volksmond Piet Spijker geheten. Nadat de zuurkoolfabriek was gesloten werd het kantoor van Semeins bij de winkel van Piet Gootjes gevoegd. Rechts de kruidenierswinkel van Andries de Groot. Daarnaast, zichtbaar er zitten nog een paar panden tussen, het pand van Jac. Glas waarin aan de noordzijde het kantoor van de Coöp. Raffeisenbank zat. Later verhuisd naar het laatste pand rechts op de foto, het oude gemeentehuis. Uiteindelijk werd het de Rabobank. Het huis daar net voor was van de Hervormde Diakonie genaamd Irene.
Na de verhuizing van de Openbare Lagere School van de ‘staatseplaats’ naar het Oxhoofdpad werd de school verbouwd tot diakoniehuis van de Hervormde kerk, Irene 2 om zo te zeggen. Na sloop bankgebouw, onderwijzerswoning en Irene 2, werd het huidige Irene gebouwd. Tussen het pand van naaimachinehandel van P. Veenstra en van de smid C. Koning was een pad dat toegang gaf tot een bewoond eiland daarachter.
Het voorste huis werd bewoond door Jac. Balder-Schaap. Daarachter woonde de grootvader van Kees Wiering, de laatste bekend als Keessie Trompet. Heeft jaren op het eind van de Dijk gewoond en kwam langs de huizen om zijn verbouwde groenten te verkopen. Het dwarsgeplaatste huis woonde mevrouw W. Glas-Wagenaar, later mevrouw M. Balder-Glas. Deze huizen zijn gesloopt en daar is het parkeerterrein voor de zuurkoolfabriek van Houtkooper, later Stennenberg, voor in de plaats gekomen. Twee huizen noordelijker is een nieuwe voetbrug gekomen die toegang gaf tot het Fabriekspad.
Op deze foto is links nog net het woonhuis van smid C. Koning te zien. Rechts het pand van A. Glas Czn. en daarnaast het diakoniehuis. Tussen deze twee panden stond inverdan nog een woning. Achter het diakoniehuis is duidelijk het raadhuis te zien dat op initiatief van burgemeester A. Slot Pzn. in 1910 werd gebouwd.
Op deze foto rechts het oude raadhuis dat onder burgemeester A. Slot Pzn in 1910 plaats moest maken voor een groter pand. Links staat herberg “De Witte Zwaan” met op de voorgrond de doorrijstal van de herberg. De herberg werd beheerd door Piet Vet, later Nico de Waard en S. Borst.
De tuinders uit Broek op Langedijk waren begin 1900 verenigd in de Naamloze Landbouw Handelsvereniging, voordat zij zich vrijmaakten en “Groentencultuur” oprichtten. Er werd bij toerbeurt vergaderd in “Marktzicht” van K. Boon en in “De Witte Zwaan” van de heer Vet. In de notulen van 6 maart 1900 met 42 aanwezigen en twee begunstigers, welke in “De Witte Zwaan” werd gehouden, valt te lezen dat een motie van Auke Dirkmaat met algemene stemmen werd aangenomen;
“De vergadering spreekt haren dank uit voor hetgeen door den Raad der Gemeente reeds is gedaan, met den wensch, dat op de ingeslagen weg worde voortgegaan en dat zij zich voor de berekening van dit doel billijke offers wil getroosten”.(bedoeld wordt hier de inspanningen voor de aanleg van de spoorlijn naar Broek op Langedijk).
Het lid J. Wagenaar Kzn. richtte zich tot de heer Vet met het verzoek om voortaan op stoelen en niet op houten banken te mogen zitten.
Wordt vervolgd.
