Zomer 1988.
Op maandag 4 juli 1988 kwamen de wethouders van economische zaken E.J.T.M. Huisman (Heerhugowaard), J.J. Balder (Langedijk) en L. Worm (Alkmaar) bijeen om hun samenwerking te presenteren op economisch terrein. Doel van deze samenwerking was om met ‘vereende krachten’ te bereiken dat de economische ontwikkeling van deze regio meegroeide in de desbetreffende ontwikkeling in de Randstad. De intentieverklaring zoals die op die maandag werd gepresenteerd en in september aan de drie gemeenteraden zou worden voorgelegd zou het begin zijn voor Langedijk van een lange periode van politiek rumoer. Al snel werd duidelijk dat het niet alleen ging om verbetering van infrastructuur, onderwijs, maar volgens de toenmalige bestuurders de samenwerking in het aantrekken van bedrijven. De intentieverklaring zou door de betrokkenen uitgewerkt worden tot een gemeenschappelijk werkplan waarin concrete activiteiten in volgorde van tijd en prioriteit opgesomd en tevens wie deze activiteiten zal uitvoeren en ook hoe.
Zomer 1988.
Op maandag 4 juli 1988 kwamen de wethouders van economische zaken E.J.T.M. Huisman (Heerhugowaard), J.J. Balder (Langedijk) en L. Worm (Alkmaar) bijeen om hun samenwerking te presenteren op economisch terrein. Doel van deze samenwerking was om met ‘vereende krachten’ te bereiken dat de economische ontwikkeling van deze regio meegroeide in de desbetreffende ontwikkeling in de Randstad. De intentieverklaring zoals die op die maandag werd gepresenteerd en in september aan de drie gemeenteraden zou worden voorgelegd zou het begin zijn voor Langedijk van een lange periode van politiek rumoer. Al snel werd duidelijk dat het niet alleen ging om verbetering van infrastructuur, onderwijs, maar volgens de toenmalige bestuurders de samenwerking in het aantrekken van bedrijven. De intentieverklaring zou door de betrokkenen uitgewerkt worden tot een gemeenschappelijk werkplan waarin concrete activiteiten in volgorde van tijd en prioriteit opgesomd en tevens wie deze activiteiten zal uitvoeren en ook hoe.
De toenmalig wethouder Kockx (CDA) verzekerde dat de locatie puur bestemd zou zijn voor de eigen bevolking en dat de locatie in de HAL-visie van de provincie paste. Alkmaar, Heerhugowaard en Langedijk hadden in de provinciale structuurvisie van de provincie al als taak gekregen om 2015 tienduizend woningen te bouwen. Volgens Kockx hadden Alkmaar en Heerhugowaard al ingestemd met de Langedijker bouwlocatie. Er waren weinig Langedijkers die geloof hechtten aan de woorden van wethouder Kockx, omdat eigen woningzoekenden en bouwzoekenden uit de regio nauw met elkaar samenhangen bij provinciale bouwplannen. Hoewel het geldende streekplan van de provincie op dat moment geen woningbouw ten westen van de Westelijke Randweg toe stond verwachtte het Langedijker college geen enkele tegenwerking van de provincie. Ook de raadsfracties van CDA, PvdA en VVD zaten op één lijn, want zoals mevrouw Bea Manschot-de Vries (PvdA) het verwoordde: “We hebben immers de plicht om te bouwen voor onze eigen mensen.”
Daarmee raakte zij een heel gevoelig punt bij een groot deel van de Langedijker bevolking, want die wisten wel beter. Kort en goed, de Langedijker raad ging overstag en stemde in met de aankoop van 26 hectare land aan de Nauertogt en de Pieter Zeemanweg. De gemeente Langedijk had op dat moment al 50 hectare in bezit.
Om de weerstand van de inwoners te beteugelen organiseert de gemeente een drietal informatie-avonden. Het gaat er tijdens die avonden soms zeer emotioneel aan toe. Met name leden van de werkgroep ‘Langedijk landelijk, agrarisch en zelfstandig’ lieten zich tijdens die avonden niet onbetuigd.
Ook de Nederlandse fietsersbond ENFB sprak haar verontrusting uit over de plannen en voorzag dat voetgangers en fietsers in het gedrang zouden komen bij de grootschalige woningbouw en bedrijfsvestigingen.
Wethouder Bob Kockx verzekerde echter dat knelpunten zouden worden aangepakt. Zo zou voor het plan ‘Bruggesloot’ ten westen van Broek op Langedijk een nieuw verkeerscirculatieplan worden ontwikkeld waarin het langzame verkeer ook zeker aandacht zou krijgen. Zo zou de Westelijke Randweg worden omgelegd teneinde het verkeer om de nieuwe wijk Bruggesloot te leiden. Ten behoeve van de leefbaarheid zou Langedijk voor eigen grondgebied een landschapsbeleidsplan en een groenstructuurplan opstellen waarin de tekortkomingen en de toekomst van het toenmalige groen beschreven werd. Hoewel wethouder Kockx in de laatste van de drie informatie-avonden, februari 1991, meldt dat nog niet bekend is op welk moment en in welk tempo gebouwd zal gaan worden, loopt het plan al duidelijk vertraging op. Men had namelijk al begin 1991 met de bouwwerkzaamheden willen beginnen. De waarborgen voor de ‘huidige’ identiteit staan voorop met; “zo veel mogelijk behoud van de groene lobben.”
Burgemeester J. Bulte benadrukt die avond nog maar eens ten overvloede: “In het HAL-overleg telt de stem van Langedijk net zo zwaar als die van Heerhugowaard en Alkmaar.”
Eén van de bezoeksters riep nog: “Met de HAL-plannen ben ik in Langedijk bang voor Heerhugowaard.”Burgemeester Bulte antwoordde daarop: “In Heerhugowaard zijn ‘mensen van buiten’ het sociaal-maatschappelijk gezicht gaan bepalen, in Langedijk met slechts 125 huizen per jaar voor eigen woningzoekenden zal er sprake zijn van een evenwichtige opbouw van de bevolking.”
Johan Wokke, CDA-er, projectontwikkelaar en in die tijd nog de spreekbuis van ‘Langedijk landelijk, agrarisch en zelfstandig’ werd in deze bijeenkomst door burgemeester Bulte beschuldigd van ‘demagogie’ en sprak over ‘belazeren’, toen de Sint-Pancrasser uitweidde over de invulling van de wijk Mayersloot. Uiteindelijk werd Wokke later in het traject door zijn mede-actievoerders uitgespuugd toen ze erachter kwamen dat hij als projectontwikkelaar in het gebied percelen grond had en hij dus puur uit eigen belang aan de bel trok.
Hypocriet.
Aan de Dorpsstraat in Broek op Langedijk met uitzicht op de voetbrug naar het Oxhoofdpad zit “de huisman (zijn vrouw werkt, geen kinderen)”, citaat Alkmaarse krant, Albert Verhulst dagelijks zijn cabaretprogramma ‘Het college rommelpot’ te oefenen.
Een programma dat is ontstaan uit ergernis, manipulatie, kadaver-discipline en demagogie, zoals dat door Ed Dekker in de Alkmaarse krant van 19 oktober 1991 staat omschreven. “Voor de meeste van zijn giftige aanvallen kan Albert Verhulst geen harde feiten aanvoeren. Het is bij hem de overtuiging die leidt tot woede.”
Verhulst heeft het programma tijdens twee weken vakantie op Terschelling geschreven en daarna het programma aangescherpt op de actualiteit van de dag. Zo is Johan Wokke in zijn bewoordingen uit het programma geaborteerd, omdat Wokke volgens hem door een aannemer, in wiens opdracht hij gronden aankocht in onder meer de bouwlocatie Bruggesloot, werd betaald. Dit terwijl hij voorzitter van de werkgroep was en vaak ook de woordvoerder. “Ik heb de heer Wokke geaborteerd uit mijn programma”, aldus Verhulst.
Werkbezoek Commissaris van de Koningin.
Een maand later, oktober 1991, komt de Commissaris van de Koningin Roel de Wit naar Langedijk om de lucht te klaren wat betreft de identiteit van Langedijk, want het wantrouwen onder de bevolking, dat Langedijk een onderdeel zou worden van een grootstedelijke gemeente, jegens het lokale bestuur is onder de inwoners alleen maar groter geworden.
De Wit laat bij die gelegenheid de gemeenteraad weten dat de kenmerkende lintstructuur voor Langedijk behouden zal blijven en bevestigde daarbij dat de woningbouw zich in hoofdzaak in Heerhugowaard zal afspelen. Het is aan Langedijk zelf om te bepalen of zij voor de woningbehoefte in de regio wil bouwen en de provincie zal zich in die discussie niet mengen.
Negen Eeuwen Langedijk . . . Hoe lang nog?
In de derde week van mei 1992 gaat het College van Langedijk publicitair in de tegenaanval. De werkgroep ‘Langedijk landelijk, agrarisch en zelfstandig’ is niet langer de enige speler die in actie komt tegen de bouwplannen. Uit onvrede over Johan Wokke, die boter op zijn hoofd had, heeft men de stichting ‘Negen Eeuwen Langedijk . . . Hoe lang nog?’opgericht en zijn de raamposters [‘HAL(t)’] die de stichting in Langedijk heeft verspreid op veel ramen terug te zien. Het College komt in die derde week met een extra informatiekrant in een oplage van 8500 om de burgers te informeren over de juistheid van hun beleid.
“Aanleiding is een actie van het bezorgde gemeentebestuur tegen de stichting: ‘Negen Eeuwen Langedijk, hoelang nog . . . .’. Ongeveer 25% van de bewoners van Langedijk hebben de poster met dit opschrift voor hun raam geplakt. “Voor de ramen van mensen die geen kinderen hebben die een woning zoeken”. “Voor de ramen van mensen die gesetteld zijn, een dak boven hun hoofd hebben . . . “ zegt het College van burgemeester en wethouders.” (citaat Alkmaarse krant, 26 mei 1992)
Hieronder de tegenargumenten van het College;
- “In Langedijk is geen enkele woning beschikbaar voor noodgevallen.”
- Burgemeester Bulte; “Heel Langedijk moet weten dat we diep in de problemen zitten. Als 25% van de ramen volgeplakt is met posters, moet 100% weten, dat er plaats moet zijn voor urgente gevallen en plaats voor mensen die hier willen blijven wonen.”
- “In hun huis aan huis-actie vraagt de stichting subjectief: Wilt u opgeslokt worden door Groot Alkmaar? Neen! Wij als gemeentebestuur willen dat echter ook niet. Maar ze vragen niet: Wilt u een woning voor uw kinderen in Langedijk?”
- “Zij die de HALT-posters maakten zijn al gevestigd. Zij komen met subjectieve argumenten om de bewoners de poster te laten ophangen. Maar denken ze ook aan de 800 woningzoekenden in Langedijk en daarboven op nog 400 met andere woningwensen.”
Met koolvletten naar de Provinciale Staten in Haarlem.
Op zondag 14 juni 1992 vertrok er een grote vloot van boten uit de sluis van Broek op Langedijk om in Haarlem te laten weten hoe er in Langedijk over de bouwplannen wordt gedacht. De vloot werd door zo’n 400 à 500 mensen uitgezwaaid.
De vloot kwam op maandag in Haarlem aan. Niet iedereen kwam met de boot. Er kwamen ook nog vier beddenracers naar Haarlem. Samen met zo’n veertig Langedijkers waren zij getuige van het overhandigen van een petitie aan de gedeputeerde Margreet de Boer.
De Boer vond het een leuk protest, maar hoorde liever goede argumenten. Dat zeventig tot tachtig procent van de Langedijkers het protest steunde, beantwoordde ze met dat zij dat als gedeputeerde ook te maken had met een democratisch gekozen gemeenteraad. Hans de Graaf van de werkgroep landelijk, agrarisch en zelfstandig die samenwerkt met de stichting Negen eeuwen stelde; “De woningnood is volkomen uit de lucht gegrepen.”
Wordt vervolgd.
