De opkomst en ondergang van de middenstand van Broek op Langedijk. Deel 12.

Broek op Langedijk moet zo rond de jaren dertig van de vorige eeuw zo’n tachtig neringdoenden hebben gehad. Ik heb het in deze niet over winkeliers, want niet elke neringdoende had een winkel, maar handelde vanuit het huis waarin men woonde en waar vanuit ze hun spulletjes verkochten. Naast de bakkers, de kruideniers en slagers waren het veelal weduwen en/of invaliden die met hun handeltje het hoofd boven water probeerden te houden. Veelal ondersteunt door hun kerk en geloofsgenoten. 

De kerk was wat dat betreft het enige sociale vangnet voor hen die buiten het arbeidsproces vielen en daardoor geen inkomsten hadden en aangewezen waren op de liefdadigheid en het armenbestuur van de gemeente.

Een groot deel van mijn eigen foto-archief dank ik aan de voormalig postbode en winkelier Piet Schoenmaker uit Zuid-Scharwoude die heel veel fotoboeken had met ansichtkaarten van Langedijk van Noord tot Zuid. Piet heeft me indertijd ook van veel informatie voorzien over de middenstand van Zuid-Scharwoude en ik mocht van hem veel van zijn ansichtkaarten inscannen. Veel van deze foto’s zijn ook terug te vinden in het beeldarchief van Stichting Langedijker Verleden en de foto’s die ik in deze serie gebruik uit 1967 komen bijna allemaal uit hun archief en zijn ooit in opdracht van de gemeente Langedijk gemaakt om het dorpsbeeld van voor de verkaveling te laten vastleggen.

Vis- en groenteboer P. Jong, daarnaast bakker Vreeken en daarnaast de manufacturenwinkel van de dames Bakker.

Hier op de foto staat visboer Jong bij zijn viskar waarmee hij altijd voor aanvang van de veiling tot na afloop ervan bij de veilingbrug stond bij de toegangsbrug tot de veiling. 

Of hij er een vergunning voor had weet ik niet, maar hij had wel zo zijn visfuiken die hij uitzette.

Foto uit 1905 met rechts over de brug het huis van de weduwe Berkhouwer. Later de woning van burgemeester Schelhaas en later van Hoedjes. De brug droeg de naam “Wip” of ook wel “Wup”. Links van de weg de manufacturenwinkel van Jac. Bakker.

Hier op de foto links de voormalige winkel van de dames Bakker. Daarnaast bakker Vreeken en visboer Jong. De Voorburggracht is hier ter hoogte van Vreeken tot het Oudekerkpad gedempt en voorzien van een duiker.

Naast het huis van de dames Bakker, aan de noordzijde en inverdan aan de Dorpsstraat, zat de oliehandel van Sjoerd de Haan.

Draaien we ons vanaf deze brug noordwaarts dan zien we;

Deze foto uit 1910 zien we van rechts naar links de huizen van de familie Dirkmaat, P. Slot A.Czn. en van de heer Houtkooper. Houtkooper was de eigenaar van de zuurkoolfabriek die later werd overgenomen door Stennenberg.

 Het woonhuis van Houtkooper was later van H. van Zuylen en nog weer later het kantoor van de Centrale Zuurkoolhandel (CVK) en daarna nog heel lang dienstgedaan als ABN-AMRO-bank. Daarnaast de oude winkel van Willem de Groot.

Aan de overkant van de straat het huis waarin Aagtje Koeten (weduwe Vroegop) haar boekhandel had en dat later werd bewoond door S. Wagenaar die er ook leesmappen bij had.

Wordt vervolgd.

Geef een reactie