Langedijk en de HAL op de kaart zetten.

Begin januari zetten de burgemeesters van Alkmaar, Heerhugowaard en Langedijk alles op alles om de HAL-gemeente op de publieke kaart van Nederland en daarbuiten te zetten. Zij denken groots. Met al het gedoe rondom Bruggesloot in Langedijk gaat dit de fractievoorzitter van het CDA, Cor Molenaar, toch net iets te ver. De verkiezingen van 1994 nopen tot enige terughoudendheid. Een voorstel van B en W over de Floriade moest met steun van alle fracties in de raad worden teruggenomen.

Het onderwerp zal later in januari in een raadscommissie worden behandeld en daarna alsnog in de eerstvolgende raadsvergadering aan de orde worden gesteld. Het voorstel bestond uit vier onderdelen:

• akkoord te gaan met de oprichting van de stichting Werving Floriade Regio Alkmaar (om de toewijzing van de tuinbouwtentoonstelling in 2002 te vergroten)
• akkoord te gaan met twee locaties Broekhornpolder/Sint Pancras-oost en Heerhugowaard-zuid(om later een definitieve keuze te maken)
• ƒ 34.000 beschikbaar te stellen voor de nieuwe stichting, en in principe akkoord te gaan met een zekere vorm van garantieverlening en voorinvestering (waarover later nadere voorstellen volgen).

Er werd dus eigenlijk door het College een voorstel ingediend dat zonder enig vooroverleg in de raad moest worden afgetimmerd en waar de financiële consequenties niet van waren te overzien. Zoals geschreven ging dit voorstel van B en W de fractievoorzitter van het CDA veel te ver. Er lagen voor de gemeente ook op dat moment heel veel kosten in het verschiet;

een nieuw gemeentehuis, een nieuw zalencentrum en een brandweerkazerne.

De gemeenteraadsverkiezingen van 1994 in Langedijk.

In de raadsperiode 1990-1994 werd de gemeente Langedijk geregeerd door GroenLinks, CDA en PvdA. Deze partijen waren voorstander van uitbreiding van Langedijk. Langedijk moest in de vaart der volkeren groter groeien. Het toekomstbeeld van de HAL-samenwerking zou op termijn uit kunnen monden in één grote HAL-gemeente. De coalitie van toen ging ervanuit dat een groter Langedijk in deze toekomstige samenwerking en samenvoeging nog iets in de melk zou hebben te brokkelen. Het overgrote deel van de Langedijker bevolking was tegen de uitbreiding van Langedijk in westelijke richting. De plannen voor Bruggesloot werden echter met grote meerderheid door de raad aangenomen. De gronden voor die uitbreiding werden net zo voortvarend aangekocht. De bevolking van Langedijk werd daar op geen enkel moment over geïnformeerd of met inspraak bij betrokken.

Onder de bevolking ontstond groot rumoer en achter de meeste ramen van de huizen kon men de affiches HAL(t) zien hangen. Zoals gezegd de politiek had de koppen daarvoor in het zand gestoken. Naar de verkiezingen van 1994 toe ontstond een nieuwe lokale partij vanuit de groep die tegen bouwen in Bruggesloot was namelijk Langedijker Belang (LB). De gevestigde landelijke politieke partijen stelden zich behoorlijk arrogant op tegen de nieuwkomer en onderschatten de impact van hun arrogante gedrag.

De Langedijker bevolking trok in 1994 massaal naar de stembus. Was er in 1989 nog een opkomst van 55,8% in 1994 was de opkomst 73,3% en de kop in de Alkmaarse Courant een dag na de verkiezingen luidde:

“Dorpspartij Langedijk plet CDA”

Het CDA donderde van 8 naar 3 zetels, PvdA en GroenLinks verloren ieder 1 zetel. Langedijker Belang haalde met 43,8% van de stemmen 9 zetels. Net als tegenwoordig waren de toenmalige politici slechte verliezers. Het was voor het eerst sinds het ontstaan van Langedijk in 1941 dat een christelijke partij niet aan een coalitie kon meedoen. Van het ene op het andere moment was het CDA een splintergroepering. De lijsttrekker van het CDA en beoogd wethouder, Bob Kockx, verantwoordelijk wethouder voor Bruggesloot sprak op de verkiezingsavond als volgt: “We gaan door met zijn drieën. In de oppositiebanken. Dat wordt wennen. Ik zit twintig jaar in de raad. Twintig jaar heb ik me met beleid beziggehouden. Nu zal dat anders worden”. Kockx erkent dat Langedijker Belang een goede campagne heeft gevoerd. “Hun kranten zagen er goed uit. Goed van lay-out. Ik heb vernomen dat het bedrijfsleven in Langedijk de partij daarmee heeft gesponsord. Als je dan weet dat de andere partijen het met een bescheiden budget moeten doen . . .. Kennelijk zijn wij er niet goed in geslaagd onze intentie goed over te brengen bij onze achterban. Want onze achterban is massaal overgestapt naar Langedijker Belang.” De verbazing van Kockx was blijkbaar groot, maar voor alle duidelijkheid; In de twintig jaar die hij aan de bestuurlijke touwtjes trok, had hij zich als een arrogante bestuurder gedragen en dat was zijn christelijke achterban ook niet ontgaan. Tussen 1990 en 1993 waren ouders van de basisscholen Phoenix (openbaar) en Van Arkelschool (prot. Chr.) in onderhandeling met hem als wethouder van verkeer om een veilige oversteekplaats op de Voorburggracht in Broek op Langedijk te krijgen en daar ontdekten de Prot. Christelijken toen blijkbaar het ware gezicht van hun christelijke wethouder, tel daar de plannen Bruggesloot bij op en de uitkomst van 1994 is het resultaat.

De verliezers van die verkiezingen en tevens initiators van Bruggesloot vreesden voor hun plannen. Bea Manschot-de Vries (PvdA); “Dit is een ramp voor Langedijk. Een ramp voor het bestuur, met zoveel onervaren mensen ineens in de raad. En een ramp voor de gemeenschap, waarvan ik me afvraag of zij de consequenties heeft beseft door massaal op LB te stemmen. Ik voorzie dat nu het bouwplan Bruggesloot niet doorgaat, terwijl we de grond al hebben. Langedijk stevent zeker af op een faillissement. En over twee jaar worden wij ingelijfd door Alkmaar.”

“Wij hebben de gronden al gekocht”, de Langedijker politiek lijkt wat dat betreft wel een repeterende wekker. De bevolking heeft dat verhaal meer dan eens moeten horen. Waren het niet PvdA, CDA en VVD die een paar jaar later de gronden aankochten voor Breekland? Waren het ook niet PvdA, VVD, CU en CDA die de gronden voor Westerdel aankochten? Het waren ook deze partijen die zich rijk rekenden aan de opbrengsten van die gronden. Langedijk moest, dankzij die partijen, enorm op die gronden afboeken. 

De vooruitziende blik van Bea Manschot-de Vries was door de verkiezingsuitslag ook wat getroebleerd. In 1996 werd Langedijk, zoals ze voorspelde, niet ingelijfd door Alkmaar. Bruggesloot ging ook gewoon door alleen niet onder de besmette naam Bruggesloot, maar als de woonwijk Mayersloot-west. Op een ander punt had zij wel gelijk. De Alkmaarse Courant van donderdag 3 maart 1994 schrijft; ‘De politiek ervaren Manschot voorziet dat Langedijker Belang (LB) bij lange na niet krachtig genoeg is om de gemeente naar behoren te besturen’. “Een zwarte dag voor Langedijk”, zoals zij concludeert.

Met deze laatste voorspelling had Manschot het goed. Het duurde niet lang of de raadsleden van LB rolden vechtend met elkaar over de vloer. Deze ontluisterende geschiedenis van deze toen grootste partij komt zeker hier op de site nog wel aan bod.

Op de verkiezingsavond van 1994 voorziet de VVD prachtige kansen om samen met LB een College te vormen en ze schuiven Piet Swager als kandidaat-wethouder naar voren. 

Ontstaan van Dorpsbelang Langedijk (eerste versie).

In 1989 richtte de voormalig bioscoopexploitant Theo Sintenie de lokale partij Dorpsbelang Langedijk op. Dat deed hij, zoals hij zei uit onvrede over de houding van het almachtige CDA. Velen uit die tijd waren van mening dat de oprichting van deze partij niet uit een dorpsbelang voortkwam, maar eerder uit persoonlijk belang. Sintenie heeft jaren met de gemeente overhoopgelegen over de bestemming van zijn voormalig bioscoopcomplex op de hoek van de Dorpsstraat en Spoorstraat in Noord-Scharwoude. Neemt niet weg dat zijn partij in bij de door de samenvoeging van Sint Pancras en Langedijk noodzakelijke gemeenteraadsverkiezing in1989 met één zetel in de raad kwam. Er bestond toen al grote angst over de opkomende verstedelijking van de gemeente en daar speelde hij toen ook op in tijdens de verkiezingscampagne. In de periode tot 1994 werd Langedijk geregeerd door drie wethouder: Bob Kockx (CDA), Frans Aarts (GroenLinks) en Rob de Boer (PvdA).

Langedijker Belang

In de aanloop naar de verkiezingen van 1994 vonden de partijen Dorpsbelang Langedijk en Sint Pancras 82 en de actiegroep Langedijk Landelijk, Agrarisch en Zelfstandig (LLAZ) elkaar in de nieuwe partij Langedijker Belang. Deze nieuwe partij kwam bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2 maart 1994 met negen zetels in de raad. 

[Heel opvallend voor de naamgeving van de lokale partijen, toen en tot op heden is dat ze in hun naamgeving vertellen voor de belangen van de inwoners op te komen en dat ze dat met veel kleur en vanuit hun hart voor ons doen. De praktijk laat helaas, tot op de dag van vandaag zien, dat er in de benadering van die partijen geen verschil is tussen landelijke en lokale partijen en dat de afstand tot de kiezers alleen maar groter is geworden.]

Wordt vervolgd.