CDA Langedijk huichelt als het gaat om ambtelijke fusie en misschien is het juist fractievoorzitter Marian Schuijt wel die aan het huichelen is geslagen. Als ik het artikel op hun website lees “De Langedijker heeft zélf een stem in de toekomst van Langedijk” dan vraag ik me met rede af wat of het CDA nog doet in het College van Langedijk. Hoe haal je het anders in je malle hoofd om over jouw College te zeggen: “Het lijkt inmiddels al een ruime tijd dat er sprake is van selectieve informatie binnen Langedijk”. Als je toch echt die mening bent toegedaan dan trek je toch de steker uit de coalitie.
Wie verspreiden er hier nu selectieve informatie?
Zo er al selectieve informatie over ambtelijke- en bestuurlijke fusie verspreid wordt binnen Langedijk dan is het wel door fractievoorzitter Schuijt (CDA) en fractievoorzitter Kloosterboer (KL). De dames beroepen zich op het feit dat de Rijksuniversiteit van Groningen (RVU) hier veel onderzoek naar heeft gedaan. De wijze waarop de dames echter het onderzoek aan hun achterban uitleggen, is wel heel erg kort door de bocht en er zijn in Nederland wel meer onderzoeken geweest die je bij een dergelijke niet onbelangrijke beslissing over de toekomst van Langedijk dient mee te nemen. Komt bij dat de dames de suggestie wekken dat zij heel veel onderzoeken van de RVU over dat onderwerp zouden hebben gelezen. Dat staat wel interessant, maar waar het op neerkomt is dat de dames een krantenartikel over het onderzoek van de RVU hebben gelezen en waarschijnlijk niet meer dan de koppen van dat artikel. Het betrof één onderzoek van de RVU dat is gedaan over de periode van 2005 tot 2013.
Toen men met dat onderzoek begon waren de huizenprijzen en grondprijzen enorm hoog. Bij veel gemeenten, waaronder ook Langedijk, waren daardoor de gemeentelijke gronden hoger gewaardeerd dan dat ze werkelijk waard waren. In 2008 brak de crisis uit en we hebben in Langedijk aan den lijve ondervonden wat de gevolgen waren. Het onderzoek van de RVU richtte zich op een aantal punten, o.a. wat de financiële voordelen waren bij een ambtelijke en bestuurlijke fusie van gemeenten in die periode. Dat ze geen financiële voordelen hebben geconstateerd is natuurlijk niet zo gek, want gemeenten hebben alle zeilen bij moeten zetten om financieel het hoofd boven water te houden ten gevolge van het af moeten boeken op de gemeentelijke gronden. Van de onderzoeksperiode vielen er vijf jaren in de crisis en juist in die periode vonden er meer ambtelijke- en bestuurlijke fusies plaats. Je hoeft geen universitair onderzoeker te zijn om te weten dat je in zo’n periode ook geen positieve financiële conclusies kunt trekken. Overigens keerde het tij van de financiële crisis pas vanaf 2016. Als een stel gemakzuchtige volksvertegenwoordigers gaan de dames net zo makkelijk voorbij aan onderzoeken en overheidsinformatie van de afgelopen twee jaar.
Het merendeel daarvan is al een stuk positiever dan het onderzoek van de RVU. Het financiële plaatje in Nederland is dan ook behoorlijk naar de plus gekanteld.
Positie van de Langedijker politieke partijen.
De kiezers zouden, volgens Hart voor Langedijk/D66, Kleurrijk Langedijk en CDA, niet hebben geweten waar de partijen van toen voor zouden staan als het op samenwerking en fusie zou aankomen. Hoe leugenachtig kan je zijn?
Op 19 maart 2014 waren er gemeenteraadsverkiezingen en het Noordhollands Dagblad vroeg de politieke partijen in Langedijk een week voor die verkiezingen. Iedere partij mocht een fictief bedrag uitgeven van 1000 euro. Voor het belangrijkste onderdeel werd 600 euro gereserveerd. 250 euro mocht besteed worden aan een onderwerp op de tweede plaats. Voor het derde en vierde onderwerp was respectievelijk 100 en 50 euro beschikbaar. Uitkomst van deze enquete werd geplaatst op zaterdag 15 maart 2014.
Het besluit tot ambtelijke samenwerking moet over de verkiezingen van 2018 worden heen getild, omdat kiezers niet zouden hebben geweten wat of partijen bij de vorige verkiezingen van plan waren? Het CDA laat in 2014 echter weten: “Het CDA wil 600 euro investeren in samenwerking, waardoor efficiëntie wordt bevorderd en effectiviteit het resultaat is voor de inwoners van Langedijk.”
Het lijkt wel of hier sprake is van selectieve informatie door mevrouw Schuijt!
Kleurrijk Langedijk van ‘tante Annie’ Kloosterboer zet maar 50 euro in op samenwerking, maar men stelt wel; “Zolang de landelijke overheid het niet verplicht stelt, zijn wij voor zelfstandigheid. Daarmee zeggen wij niet dat er geen vergaande samenwerking kan zijn of dat er geen ambtelijke fusie kan komen.”
Voor de verkiezingen van 2014 was dit toch een duidelijke uitspraak waar de kiezer toch iets van op kon steken met betrekking tot het standpunt over samenwerking. Waarom zo’n besluit dan toch nog over de verkiezingen van vier jaar later tillen?
Fractiegenoot Jorrit Bakkum, tijdens die verkiezingen 2014 de lijsttrekker, verwoorde het in de serie “1 van 21” in het Langedijker Nieuwsblad als volgt: “Voor mij staat vast dat Langedijk niet verder kan als zelfstandige gemeente. De vraag is niet zozeer óf we moeten fuseren, maar met welke gemeente. Langedijk heeft de meeste raakvlakken met Heerhugowaard, ook op infrastructureel gebied.”
Vervolgens stemt hij op 12 december tegen een ambtelijke fusie met Heerhugowaard. Ook deze kleurloos Langedijker huichelt met de roedel mee!
Dirk Boonstra van HvL/D66 geeft voor de verkiezingen van 2014 de volgende verklaring aan de krant: “Een gezonde financiële positie is de basis van alles. Eén van de middelen om dit te bereiken is samenwerking.”
En als er dan besloten moet worden tot samenwerking dan draait windvaantje Dirk plotseling met de winden van de dames Schuijt en Kloosterboer mee en stemt met zijn hele fractie tegen!
De meest standvastige partij.
Van alle politieke partijen was de Partij van de Arbeid voor de verkiezingen van 2014 niet alleen het duidelijkst naar de kiezer, maar ook wel de meest realistische van allen.
Dat kan trouwens de hele afgelopen raadsperiode worden gezegd van fractievoorzitter Marcel Reijven. Daar zouden Boonstra, Kloosterboer en Schuijt nog veel van kunnen leren.
Lijsttrekker Marcel Reijven laat in 2014 weten: “Bij deze kwesties is de ouderenzorg voor de PVDA natuurlijk heel belangrijk, maar zonder geld doe je helemaal niets, wat de financiën weer vooropstelt. En ouderenzorg kan ik alleen belang geven, wanneer ik daar als Langedijk zelfstandig over kan besluiten. Dat leidt dus automatisch tot de volgende prioritering: samenwerking=financiën-ouderenzorg-verkeer. 600 euro voor samenwerking. Langedijk is te klein om zelfstandig goede voorzieningen te realiseren.”
Dorpsbelang Langedijk is ook vrij duidelijk: “€ 100 op samenwerking. Aan samenwerking ontkom je niet meer. Samenwerking is noodzakelijk, maar zo lang mogelijk zelfstandig blijven. En als er toch een fusie moet komen, dan met Heerhugowaard.”
GroenLinks is wat guller als het op samenwerking aankomt, maar in 2014 wat minder uitgesproken dan in de discussie in 2017; “Voor gemeentelijke samenwerking gericht op het op peil houden van de zorg € 250.”
Ook de Christen Unie is in 2014 nog niet erg uitgesproken en heeft maar € 50 over voor samenwerking: “Samenwerken doen we al. Er zijn verbeteringen aan te brengen, maar we zijn op de goede weg.”
De VVD hield in 2014 ook nog graag even de vinger op de knip en had maar € 50 over voor samenwerking: “Voor ons geldt de komende vier jaar: Samenwerking ja, fuseren even niet.”
In de raadsvergadering van 17 april 2017 spraken Christen Unie, GroenLinks en de Partij van de Arbeid zich in ieder geval wel heel duidelijk en realistisch uit. Zij zijn voor bestuurlijke samenwerking en toen dat geen raadsmeerderheid haalde schoven zij aan bij de raadsfracties die ambtelijk willen fuseren.
Wat houdt zo’n ambtelijke fusie nu precies in?
Alle ambtelijke capaciteit van twee of meerdere gemeenten – en de daaraan gerelateerde bedrijfsvoeringmiddelen – wordt gebundeld. Dat kan in een aparte juridische entiteit. Maar kan ook in de vorm van een gastheermodel, waarbij de ene gemeente alle taken voor de andere gemeente uitvoert. Soms zien we dat de autonome gemeenten nog enkele sleutelfuncties ‘nabij’ het gemeentebestuur behouden, fysiek en/of rechtspositioneel.
Bij een ambtelijke fusie blijven de gemeenten en gemeentebesturen intact. Dat betekent dat iedere gemeente een eigen gemeenteraad, griffier, college van B&W en gemeentesecretaris behoudt. Iedere gemeente blijft zelf aan het stuur als het gaat om de lokale kleuring van beleid en de uitgaven van beleidsgelden.
Anno 2017 zijn er 20 ambtelijke fusieorganisaties van 50 autonome gemeenten (12,9% van totaal Nederlandse gemeenten). En er staan nieuwe ambtelijke fusies op stapel, zoals tussen Leerdam, Vianen en Zederik, tussen Haarlem en Zandvoort, tussen Duiven en Westervoort, en tussen Druten en Wijchen, die per 1 januari 2018 starten.
Wat is de meerwaarde van een ambtelijke fusie?
In hoofdlijnen komt het erop neer dat er een betere kwaliteit van interne en externe dienstverlening en bedrijfsvoering ontstaat.
Een ambtelijke fusie vermindert ook de kwetsbaarheid, doordat;
- Medewerkers elkaar beter kunnen vervangen, er ook minder solisten in de organisatie zijn.
- Medewerkers vaker kennis met elkaar kunnen delen.
- Medewerkers zich ook verder kunnen ontwikkelen op inhoud en vaardigheden.
- De ambtelijke organisatie wordt steviger en minder kwetsbaar.
- Een grotere organisatie kan voor toekomstige medewerkers aantrekkelijk zijn.
- Er wordt ook nog wel gesteld dat er goedkoper gewerkt kan worden, maar dat is op dit moment nog niet aantoonbaar gemaakt.
- Samenwerkende gemeenten ontwikkelen een krachtiger positie in de regio.
“Een proces van ambtelijke fusie is meer dan alleen een samenvoeging van organisaties: het is ook een organisatieontwikkeling. Het verandert rollen, verhoudingen en posities van betrokkenen en daarmee ook de routines en procedures waarmee zij functioneren. De wijze waarop politici, bestuurders, medewerkers en andere betrokkenen reageren op deze veranderingen, geeft ieder fusieproces een andere dynamiek.” ( citaat: Managementsite)
Deze conclusie is ook voor de gemeente Langedijk van heel veel belang, want je zult alleen maar een goede organisatie kunnen optuigen als iedereen ervan doordrongen is dat alle betrokkenen daar positief op insteken. Nu zullen ze bij het CDA wel positief willen meewerken als Kramer/Langedijk richting Groot Alkmaar gaat, maar met de hakken in het zand blijven staan richting een democratische meerderheid naar Heerhugowaard.
Andere negatieve invloeden kan je verwachten van HvL/D66 en zeker van Kleurrijk Langedijk. Die roeptoeteren nu al dat sommige ambtelijke- en bestuurlijke fusies onder meningsverschillen dreigen te bezwijken.
Met een ambtelijke fusie schuif je niet twee of meerdere ambtenarenapparaten in elkaar, je zet individuen bij elkaar in één organisatie en dat verloopt nooit direct soepeltjes. Ondanks professionaliteit van mensen moet je rekening houden dat het tijd nodig heeft dat mensen aan elkaar wennen en dat alle eilandjes tot één zijn gesmeed. Partijen als Kleurrijk Langedijk en Hart voor Langedijk hebben op dat gebied ook een historie en ze geven wel aan op dat punt weinig historisch besef te hebben, laat staan een visie op de toekomst. De eerste fractie van Kleurrijk Langedijk (2006-2010) spatte na drieënhalf jaar uit elkaar op persoonlijke meningsverschillen en machtsbelustheid van de huidige fractievoorzitter Kloosterboer.
HvL/D66 ontstond op de resten van Langedijker Belang, een partij met acht zetels die na twee jaar volkomen uit elkaar spatte. Het was Boonstra ook die in zijn eerste raadsperiode brak met zijn eigen wethouder en het liet bij een non-verbale ‘samenwerking’. Kortom als je democraat bent en daar geven alle partijen zich wel vooruit dan zal je je toch ook als democraat moeten gedragen en laten zien dat je een positieve bijdrage levert aan democratische ontwikkelingen. Het democratische spel is er nu eenmaal één van ‘bij meerderheid’ van stemmen. Zo haal je een afschaffing van de hondenbelasting binnen en zo zal je moeten aansluiten bij een meerderheid voor ambtelijke fusie of je sluit je aan tot de democratische huichelaars!
Niet omdat het moet, maar omdat het kan en omdat het werkt
Komt bij dat Langedijk al heel lang niet meer zelfstandig is, maar in veel samenwerkingsverbanden met andere gemeenten is verbonden. Om dan als CDA, Kleurloos Langedijk en niet te vergeten Hard voor Langedijk te roepen dat we zelfstandig moeten blijven! Niet echt een onderbouwd standpunt. Wie maakt hier nu gebruik van selectieve informatie binnen Langedijk?
Je kan beter op dit moment als lokaal bestuur kiezen voor een goede samenwerking met een partner waar je al veel mee samen werkt dan dat je toewerkt naar een ‘samenwerking’ met een gemeente die alleen geïnteresseerd is in de mogelijkheden om op jouw gronden huizen te bouwen!
Even citeren uit dat ene onderzoek.
Het Groninger onderzoek (het was er echt maar één, mevrouw Schuijt!) geeft aan dat door decentralisatie en het door nieuwe wetgeving steeds complexer worden van uit te voeren taken en maatschappelijke ontwikkelingen het voor kleinere gemeenten beter is samenwerkingsverbanden aan te gaan. Dat daarmee kosten zouden worden bespaard, komt niet uit het onderzoek naar boven. Wel zegt men; ”Misschien worden besparingen door samenwerking ingezet om het lokale voorzieningenniveau te verbeteren en niet om de uitgaven te verlagen. Zijn CDA, Kleurloos Langedijk en Hard voor Langedijk er niet bij gebaat om het voorzieningenniveau voor hun inwoners te verbeteren?
Voor zover ik de financiële Langedijker situatie kan terugzien is de discussie over ambtelijke samenwerking ontstaan door het financiële wanbeheer dat op één volgende Colleges hebben gevoerd op gebied van grondexploitatie en dan op het punt van de waarde die men aan die gronden toeschreef. Het College waar HvL/D66 deel vanuit maakte (2010-2014) en daar de wethouder van financiën Overzier voor leverde, bleef zitten met een tekort van 2,4 miljoen euro waardoor Langedijk onder financieel toezicht van de provincie kwam.
Je kan als Boonstra natuurlijk wel roepen dat we zelfstandig moeten blijven, maar dan moet je wel de juiste mensen hebben om aan het roer te staan.
HvL/D66/Boonstra is overigens ook de partij die nu lijkt te roepen dat amateuristisch kunstbeoefening moet worden gestimuleerd, maar het was de fractieroerganger Boonstra die per email op 09-11-2012 de raadsleden liet weten; “Gesubsidieerde partijen (in eerste instantie Muziekverenigingen en –onderwijs, sport en overige gebruikers van accommodaties). Wij zien mogelijkheden om te besparen op in- en directe subsidie door beheerszaken van de eigen accommodaties over te dragen aan de gebruikers.”
We weten inmiddels allemaal waar die uitverkoop van Hard voor Langedijk/D66 toe heeft geleid.
Afsluitend.
Langedijk heeft drie partijen die heel duidelijk zijn geweest als het gaat om een bestuurlijke fusie. Dat valt GroenLinks, Christen Unie en Partij van de Arbeid te prijzen.
Dorpsbelang Langedijk en de VVD gaan eerst liever voor een ambtelijke fusie met als achterliggende gedachte dat als het tot een bestuurlijke fusie komt de overgang makkelijker zal verlopen. Daar valt ook iets voor te zeggen.
Kleurrijk Langedijk en Hart voor Langedijk/D66 proberen zetels te winnen door de verkiezingen in te gaan met het doel de inwoners op ‘valse’ emotionele gronden op hun te laten stemmen. Verkiezingen zijn echter meer dan een emotie, verkiezingen zijn er om voor langere tijd een goed beleid te maken, daarvoor is geld nodig en slagkracht. Dat maak je groter door met andere gemeenten samen te werken.
Het CDA loopt aan de hand van de Bedrijfskring Langedijk (BKL) en lopen over naar Alkmaar. Als de kiezer echt af wil van het dorpse en landelijke karakter van Langedijk dan moeten ze dat maar duidelijk maken met een stem op CDA. Het kan met gristelijke emoties vreemd lopen als ik Schuijt zo in de raad hoor spreken.
Uit de wijze waarop Hard voor Langedijk/D66 en Kleurloos Langedijk zich in de discussie hebben opgesteld, krijg je toch sterk de indruk dat er de angst heerst dat ze op een bepaald moment, bij een bestuurlijke fusie, hun zitplaats op het pluche zullen gaan verliezen. Als deze partijen nog eens een coalitie zouden vormen dan zullen ze de gemeente nog met heel veel haalbaarheidsonderzoeken opzadelen om toch maar hun zetel zolang mogelijk te behouden. Het voorzieningenniveau zal onder hun leiding nooit beter worden, alleen maar slechter.
Ik wil afsluiten met de stemverklaring van Marcel Reijven in de raadsvergadering van 12 december 2017 waar hij in duidelijke taal de drie partijen een spiegel voorhield en nog weer eens liet zien waar hij de afgelopen raadsperiode voor heeft gestaan: realistische politiek met een heel sociaal gezicht!
“Voorzitter, het maakt uit wat je zegt, maar ook hoe je het zegt. Dat is een boodschap die ik richt aan een aantal fracties in deze raad die mogelijk zijn vergeten waar de “D” in hun naam voor staat.
Voorzitter, was ik weggelopen bij elke vergadering waar ik ontevreden was geweest over een voorstel, op de inhoud daarvan, dan had ik veel vergaderingen van fora en raad voortijdig moeten verlaten. En ook de fractie van de Partij van de Arbeid is in een grijs verleden, voor mijn aantreden, weleens deze vergaderzaal verlaten. Wat volgde was een interne discussie met als uitkomst dat volksvertegenwoordigers niet worden gekozen om weg te lopen, maar om het gesprek aan te gaan en gelukkig gebeurt dat hier vanavond. Want uiteindelijk gaat het om je visie en ideeën voor het voetlicht te brengen in de politieke arena. En door de inzet van de middelen die ons als raadsleden ten dienste staan; het debat, het amendement en de motie, de discussie en de uitkomsten zoveel als mogelijk in onze richting te bewegen.
Zo werkt de democratie immers, maar uiteindelijk bepaalt de meerderheid van deze raad de vorm van het finale besluit. Ook dat is democratie. En kun je daar niet mee leven dan heb je weinig te zoeken in de politiek!”
(Marcel Reijven in de raad van 12-12-2017)